Hemostaza związana jest z układem krwionośnym. To ona odpowiada za proces krzepnięcia, ale też upłynnienia krwi. Jest niezwykle ważna, ponieważ odpowiada za to, by kontrolować powstawanie i wielkość zakrzepów. Jakie zatem są etapy hemostazy?
Trzy etapy hemostazy
Aby proces hemostazy był kompletny, muszą zajść trzy etapy w różnych układach hemostatycznych: naczyniowym, płytkowym i osoczowym. Jeśli w którymkolwiek momencie dojdzie do zaburzenia równowagi pomiędzy krzepnięciem a fibrynolizą, może dojść do wewnętrznego krwawienia, bądź wytworzą się problemu o podłożu zakrzepowo-zatorowym. Ważne, by regularnie badać krzepliwość krwi i kontrolować stan układu krwionośnego.
Początek hemostazy, czyli układ naczyniowy
Wszystko zaczyna się od zranienia. Choć z pozoru niewielka rana, draśnięcie, uszkodzenie naskórka potocznie mówiąc „do krwi” nie wydaje się niczym poważnym, to w rzeczywistości jest wyzwaniem dla organizmu. To właśnie wtedy rozpoczyna się szereg skomplikowanych procesów hemostazy, które pozwalają zasklepić powstałe uszkodzenia naczyń.
Gojenie rozpoczyna się od pierwszego etapu w układzie naczyniowym. Dochodzi do skurczu mięśni gładkich, które znajdują się w ścianach krwionośnych, co pozwala szybko zamknąć zranienie i zmniejszyć krwawienie. Następnie wysyłany jest sygnał do mózgu przez komórki śródbłonka naczyniowego, że doszło do uszkodzenia naczynia i należy rozpocząć aktywację procesów krzepnięcia. W tym samym czasie dociera także do nas sygnał bólowy. Aby jak najszybciej zasklepić ranę, wysyłane są płytki krwi, które przyczepiają się do kolagenu zawartego w ścianach naczynia.
Etap 2 – układ płytkowy
Hemostaza płytkowa to następny etap procesu. Tutaj następuje aktywacja płytek przyczepionych do ściany naczynia i rozpoczyna się zmiana ich kształtu. Równolegle uwalniają one zmagazynowane w sobie substancje (m.in. jony wapnia, serotonina, ADP), które wspomagają krzepnięcie i przygotowują komórki do trzeciej i ostatniej fazy procesu hemostazy.
Etap 2 – układ osoczowy
Hemostaza osoczowa polega na aktywacji kaskadowej białek cząsteczkowych, które do tej pory biernie występują we krwi. Aż trzynaście osoczowych czynników krzepnięcia bierze udział w finalnym etapie utworzenia strupa. Aby wytworzyć włóknik (inaczej fibrynę stabilną), kaskada musi przebyć dwie drogi: zewnątrzpochodną i wewnątrzpochodną. Włóknik jest substancją nierozpuszczalną i bardzo odporną. Tworzy on sieć, która wykorzystywana jest w procesie wtórnej hemostazy.
W hemostazie wtórnej powstała sieć z włóknika i płytek tworzy pierwotny czop w miejscu rany. To pozwala na zabliźnienie się zranienia. Jednak organizm wie, że równolegle nie może dopuścić do utworzenia się zbyt dużego zakrzepu od wewnętrznej strony rany. Tutaj zachodzi proces fibrynolizy, który jest w stanie rozpuścić włóknik. Co ciekawe, ten proces zachodzi przez cały czas w naszym organizmie i pilnuje, by krew była płynna. Na tym właśnie polega hemostaza.
Jak widać, proces hemostazy jest niezwykle ważny dla organizmu, zachodzi ciągle i warto zwrócić uwagę na szybkość krzepnięcia swojej krwi oraz gojenie ran, a także wykonywać badania okresowe.
/
